کابل برق
واژه کابل در لغت به معنای طناب ضخیم و کلفت است که در زبان فارسی با تلفط فرانسوی به کار می رود. در حال حاضر کابل های برق را می توانید در اغلب مکان ها مشاهده کنید. به عنوان مثال، جهت توزیع برق از شبکه تولید به پست های فشار قوی و فشار ضعیف از کابل برق استفاده می شود.
از طرفی، جهت انتقال برق از دکل ها به دکلی دیگر نیز این کابل ها مورد استفاده قرار می گیرند. در منازل مسکونی و مجموعه های کوچک نیز از کابل جهت انتقال برق از نقطه ای به نقطه دیگر استفاده می شود.
این تجهیزات از بخش های مختلفی تشکیل شده اند. یکی از مهم ترین بخش های کابل، هادی آن است. هادی کابل وظیفه اصلی را در کابل برعهده دارد و بدون وجود آن انتقال برق صورت نمی گیرد. به همین دلیل باید از مواد رسانا به عنوان هادی در کابل استفاده شود.
امروزه با توجه به نوع مصرف کابل ها، هادی آن ها می تواند از جنس های مختلف همچون مس، آلومینیوم، نقره و … باشد. نوعی از کابل ها که در آن ها از هادی از جنس مس استفاده شده است، کابل مسی گفته می شود.
در ادامه موضوع کابل مسی چیست می پردازیم و کلیت کابل را بررسی می کنیم.
کابل مسی برق
به کابل هایی که هادی از جنس مس داشته باشند، کابل مسی گفته می شود. امروزه از فلزات زیادی همچون آلومینیوم، نقره، فولاد، سرب و … نیز به عنوان هادی استفاده می شود اما در میان آن ها کابل مسی کاربرد بیشتری در صنعت دارد.
بررسی ویژگی های این فلزات و قیمت تمام شده آن ها سبب شده است تا این نتیجه حاصل شود. مس ساختار فیزیکی و شیمیایی خاصی دارد، به همین دلیل از برتری بیشتری نسبت به سایر انواع کابل برخوردار است.
فلز مس در حال حاضر بهترین رسانای الکتریکی در بین بسیاری از فلزات شناخته می شود. انعطاف پذیری این فلز بسیار زیاد است. علاوه بر این، مس غلطک پذیری بالایی دارد. مسی که به شکل میله درآمده باشد، با کشیده شدن به رشته های نازک تبدیل می شود.
کابل های مسی در تعداد رشته های گوناگون و سطح مقطع های متنوع به بازار عرضه می شوند.
این محصولات کاربردهای متنوعی دارند. به عنوان مثال، کابل مسی تلفن، کابل مسی برق، کابل مسی مخابرات، کابل مسی آنتن، کابل مسی کواکسیال و … از انواع کاربردهای کابل مسی به شمار می آیند.
بیشتر بخوانید:معرفی کامل انواع مشخصه کابل ها و کد گذاری سیم و کابل برق
انواع کابل مسی
یکی از مهم ترین مسائل در مبحث کابل مسی چیست انواع کابل مسی است. این کابل ها براساس سایز رشته ها، سطح مقطع، جنس هادی، نوع روکش و … به انواع مختلفی تقسیم می شوند. در ادامه به هادی های مورد استفاده در کابل مسی اشاره خواهیم کرد:
- هادی کلاس یک: نوعی کابل مسی به بازار عرضه می شود که به آن کابل تک مفتولی نیز گفته می شود. این هادی کمترین انعطاف پذیری را دارد اما در مقایسه با هادی های انعطاف پذیر و افشان، قابلیت هدایت جریان الکتریکی در آن بیشتر است.
- هادی کلاس دو: هادی های مسی کلاس دو خاصیت نیمه افشان دارند. رشته های این کابل و هادی های آن تابیده شده و منظم هستند. در ساخت هادی این کابل ها از تعدادی مفتول به هم تابیده شده استفاده شده است. ابن هادی ها به دو شکل فشرده و غیر فشرده به بازار عرضه می شوند. از نظر انعطاف پذیری، این کابل ها منعطف تر از کابل های تک مفتولی هستند.
- هادی کلاس پنج و کلاس شش: نام دیگر این هادی ها، هادی انعطاف پذیر و افشان است. این مدل کابل ها از تمامی کابل های دیگر منعطف تر هستند. تعداد مفتول های این مدل هادی از دو مدل دیگر بیشتر اما قطر آن ها بسیار کمتر است. به همین دلیل انعطاف پذیری آن ها بیشتر است. این کابل ها در صنعت ساختمان سازی بسیار پرکاربرد هستند.
بیشتر بخوانید: معرفی کامل انواع مشخصه کابل ها و کد گذاری سیم و کابل هاو کد گذاری سیم و کابل برق
کابل مسی یا آلومینیومی
در کنار کابل های مسی، امروزه استفاده از کابل های آلومینیومی نیز رواج زیادی یافته است. این دو کابل هر دو برای کابل کشی مناسب هستند اما در بسیاری از ویژگی ها با هم تفاوت دارند.
لازم به ذکر است که در حال حاضر طبق استانداردهای ملی ایران به شماره ۳۰۸۴ و استاندارد بین المللی ۶۰۲۲۸ در سیم کشی ساختمان، باید از کابل مسی استفاده شود. علاوه بر این، دردسرهای استفاده از کابل آلومینیومی بیشتر از کابل مسی است. به عنوان مثالف کابل آلومینیومی مقاومت الکتریکی بالایی دارد و رسانایی آن نسبت به مس کمتر است.
در اثر برخورد و اکسایش ناشی از مجاورت دیگر فلزات، آلومینیوم آسیب پذیر است و زودتر واکنش نشان می دهد. با این حال، هزینه های مربوط به کابل آلومینیومی اعم از قیمت تمام شده، هزینه های اجرا و نصب از کابل مسی بسیار کمتر است. در نتیجه احتمال سرقت رفتن این کابل ها نیز کاهش پیدا می کند.
مقایسه کابل مسی و آلومینیومی
پیشتر با برخی از ویژگی های آلومینیوم و مس آشنا شدید. حال به مقایسه دو کابل الومینیومی و مسی خواهیم پرداخت.
آلومینیوم نسبت به مس رسانایی کمتری دارد و میزان آن به ۶۱ درصد می رسد. اما چگالی کمتر کابل یک مزیت برای کابل های آلومینیومی محسوب می شود. این چگالی حدوداً یک سوم کابل مسی است. در نتیجه در دو کابل با ویژگی های مشابه، کابل آلومینیومی سبک تر از کابل مسی است. این موضوع قیمت تمام شده کابل را کمتر و نصب کابل و حمل و نقل آن را بسیار ساده تر می کند.
از طرفی در یک میزان رسانایی، مقطع یک کابل آلومینیومی باید ۶ برابر مقطع یک کابل مسی باشد. دلیل آن هم مقاومت الکتریکی بالایی است که به آلومینیوم اختصاص یافته است. همچنین سرعت اکسید شدن آلومینیوم از مس بسیار بیشتر است.
می توان نتیجه گرفت که کابل آلومینیوم علاوه بر نارسایی ها، مزایای زیادی نیز دارد. انتخاب کابل مسی یا آلومینیومی به نوع کاربرد آن نیز بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: مقایسه کابل مسی و الومینیومی
انواع روکش کابل مسی
این کابل ها براساس نوع عایق و روکش به دو دسته ساده PVC و XLPE تقسیم می شوند. از کابل مسی با روکش پی وی سی اغلب در فضاهای باز، درون آب، زیر خاک، داخل ساختمان، کابل کشی داخل کانال های آب، نیروگاه های صنعتی مراکز توزیع و … استفاده می شود. اما کابل مسی با عایق XLPE اغلب در نیروگاه ها و در انواع کابل کشی مورد استفاده قرار می گیرد.
کابل مسی تقلبی
اگر به دنبال خرید کابل مسی هستید، پیش از خرید حتماً استانداردهای تولید آن را بررسی کنید. به عنوان مثال، در کابل های مفتول مسی، ممکن است جهت سنگین شدن کابل از فولاد و آلیاژهای آلومینیوم استفاده شده باشد. در برخی از مواقع نیز، به وزن روکش عایق، لاستیک کابل اضافه می کنند و هزینه نهایی آن را روی مس کابل حساب می شود.
بیشتر بخوانید: تشخیص سیم و کابل استاندارد و مرغوب
مزایای استفاده از کابل مسی
- انعطاف پذیری
- کارایی و بازدهی بیشتر
- ایمنی بالا
- کاربرد زیاد
- سازگاری با سایر انواع سیم کشی
- دوام و مقاومت بالا
نکات مهم در خرید کابل مسی
در این مقاله به بررسی کابل مسی چیست پرداخته ایم. حال بهتر است بدانید که پیش از خرید کابل مسی باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- نوع هادی (افشان، نیمه افشان و مفتول)
- سطح مقطع
- تعداد رشته
- جنس عایق و روکش نهایی
- کاربرد کابل
- استانداردهای تولید و کیفیت ساخت
بیشتر بخوانید: محاسبه سطح مقطع کابل بر اساس مسافت و جریان به همراه جدول
